Imagini ale paginilor
PDF
ePub

potuit obtinere) Patriarcha, vt eius perfonam referentes affideant. Locum enim Pontificis tenentem, !magno femper honore cultum audiuimus: cui nul· lus contradicere poterit. Etiterum. Qui autem & verbo opere digni funt, ad doctrinæ minifterium inducantur: & per docendi munera, ad dignitates promehantur. Ideo namque mortuo Patriarcha,nec ipfi docere poffunt. Non vnius autem modo, qui Euangelium explicaret, Doctoris, fed & alterius, Epiftolarum Pauli nimirum expofitoris meminit Nicetas in Manuele Comneno libro primo, Mizena, inquit, Toy puro eexor Depror xooper, o cuay χαήλ, τὸν ῥητορικόν θρόνον κοσμῶν, καὶ τὸν ἐυαγ γελικὸν αναβαίνων ἐκείβαντα καὶ ὁ Βαπλεις Νικηφόρος τας το Παύλος αναλύσεων ἐπ' ἐκκλησίας ἐπςολας, καὶ δια λευκαίνων τῷ τῆς καλορρημοσύνης φυτό, ὅσοι των αποτο λικῶν φάσεων τῇ ἀπαρεία ὑπὸ κελαίνονται. Michael oratorum fedem exornans, Euangelicum pulpitum confcendit: Nicephorus Bafilaces Pauli Epiftolas publice explicans, eloquentia lumine Apoftolica dicta obfcuritate refperfa illuftrat. Hicque idem eft, fi bene coniiciam, quem loco laudato del appellat Pachymeres,vbi plures erant, eidem Apo

2

επ

ftolo eno dando intenti.

32. Ta unvala] Supple T

[ocr errors]

ad promentus: quo

rum inftar, τὰ Ψαλτικά, τὰ διάκια, τα εμφανισικά, τὸ xoxov intelliges: videlicet, pro cantu mercedem, diurnas diftributiones,boni aduentus omen, la bien venue, & munus quodcumquepro confuetudine, vel lege donandum: de quo Ballamon in Nomoc. Photij Tit.t. de F. e cap. 24.

33. Tar TeLY TO Tȧ.] In nouem Quinarios, Of ficiales cunctos Codinus diftribuit: author hic, cui de Diaconis in dextro Choro cum Pontifice fedentibus erat fermo, in tres tantum. Officiorum vero inter fe fimilitudo & affinitas caufa fuit, vt in quinariorum claffes diuiderentur. Primus namque quinarius præcipuarum fiue magnarum dignitatum plures complectitur, fecundus illos qui fere funt afcribendo tertius reliquos inter fe omnino dispares comprehendit, &c.

[ocr errors]

34. E{wer Twy devgnévte oppixiwv.] Ympeña, mini-·

Τάξις ἀκολουθίας είς ο ποιῆσαι
πρωτοπρεσβύτερον.

fteria quæcumque magnæ Ecclefiæ generali diuifione, primo in oppima, & Sianovías, de quibus numero primo,diftribuuntur. epa deinde alia funt, αρχοντίκια μεγάλα, & alia αρχοντικα μικρά: Magiftratus maiores, & Magiftratus minores: ai uejax, Diaconorum in tribus quinariis Chori dextri contentorum funt propria; at avtina xes, Archidiaconi, & fecundi Diaconorum primi Chori, ficut & Lectorum alterius, dicuntur effe: vi una rurfus fi ad Diaconos fpectent; dicantur apud Balfamonem in Can. 51. Epif. Bafilii ad Amphilochium, anong ura Diaconorum dignitates, fiue etiam nλne: ad Sacerdotes enim vt numero 25 legimus, non fpectat effe Clericos. corum namque intereft incruentam hoftiam offerre, non vero Pontifici famulari: artixa une autem provt pertinent ad Archidiaconum, & eius vices gerentem fecundum Diaconum, nullatenus funt ἀξιότητες; Γειὶ ἀξιώματα, fed Oficia nuda, nec μετὰ των αρχοντικίων τάχονται cum prafecturis (magnis videlicet) nufquam ordinantur: m2 égolmá én, pova. fed Officia funt nuda folitaria in dextro Choro, ficut & Daxeriau finiftri,in quo præterea Sacerdotum Officia fubt; my METRO, O ORφανοτρόφος, οι Γιοι, ἄρχων των φώτων, ἑνομοδότης, ο

કે

om. Lectorum vero alia, de quorum fingulis fequentibus.

Προσφέρεται στενήθως από πω ἱερέων πως. Προσφέρεται ὁ Αλαβέςατος ἀδελφὸς όπως

35 0 Top Tuamas.] Qui & Toleptes: Archiprefbyter eft, & antiqui Chorepifcopi, fi noa nominis, faltem poteftatis fucceffor: nam & in infulis Venetorum Lecto es inftituit, & de rebus Ecclefiafticis diiudicat. Vbi plures Sacerdotes concelebrant, primas ipfe tenet, & Expenses exclamationes profert: & tandem, vt loquitur Codinus cap.1. os 6 βήματος, φέρων τὰ δευτερεία το αρχιερέως, prior eft omnibus in facro Tribunali, fecundas à Pontifice obtinens: vnde & in vicis,Epifcopo abfente, reliquis Sacerdotibus femper præeminet, & in eos ius exercet. Quâ porro ratione præmoueatur in Ecclefiâ Græca, docet eius Ordinatio ex Allatiano Euchologio M. S. deprompta.

Ordo officij quo Archipresbyter conftituitur.

De more à Sacerdotibus prefentatur, hoc patio. Praefentatur piffimus frater no

¡epds, Eis 8'svét weg TO TOPEOCUTES Ts,,fter Sacerdos, vt fiat Protopresbyter

πόλεως. Καὶ μα' τω δευτέραν πρόσφεραν ἔρχονται ἐνώπιον Σοχιερέως, οι αρχιεράς εκ φων εἰς ἐπήκοον πολύτων.

& ix

Η θεία χάεις, ἡ πολύτοτε τὰ ἀσθενῆ θερα πούσσα, καὶ τὰ ἐλλείποντα αναπληρούσα, προ χείζεται ο βυλαβέςατον, ὃ, ἱερέα εἰς προς το apeobúteogr Tôs avias rô rod cunλnoias. ζώμεθα ότι ήταν αυτε' · ἵνα ἔλθη ἐπ' αυτόν ἡ záers &ázis moμœtos, y oi xaneiroì ☎, K. ριε ἐλέησον τείς.

Ο ο μέλλων κρέας προσποιερες κλίνας το δύο γόνατα ἐπὶ τῆς κρηπίδος ἔμπροσθεν το Αρχιερέως. Ο ο αρχιεράς επικειμθύτων ἔχων των χεῖρα ἐπὶ των κορυφώ αυτό, σχετι οὕτως.

ciuitatis N. & poft fecundam præfentationem ad Pontificis confpectum veniunt. Pontifex autem omnibus audientibus ex

clamat.

* Diuina gratia, quæ infirma femper curat, & ea quæ defunt, adimplet, promouet piiffimum N. Sacerdotem, in Protopresbyterum fanctæ Dei Ecclefix: oremus itaque pro eo, vt veniat fuper eum gratia Sancti Spiritus. Et di

cunt tertio, Domine miferere.

Futurus vero Protopresbyter, vtrumque genr, coram Pontifce, in altaris gradu fiefit. Pontifex autem impofitam eius verti ci manum tenens: fic precatur:

Dominator Domine Iefu Chrifte, Deus nofter, qui generi noftro Sacerdotium contulifti : qui huius doni & honoris gratia nos exornafti: qui nos idoneos vt fande gubernemus, aliofque inferiores myfterii tui miniftros conftituifti : ipfe quoque fratrem nofrum N. tua gratia circumda, & honeftate exorna, vt in Presbyterorum populi tui vertice conftituatur, & in bonum exemplum fiat in iis, qui cum illo verfantur: atque in fenectute bonam vitam ci confummare concede, omniumque noftrum, vt clemens miferere. Quia tu es fapientiæ dator, & te omnis creatura laudat, in facula fæcu

lorum.

Et apprehenfo eius capite, fubdit.

Benedictus Dominus, ecce factus eft frater nofter N. Protopresbyter ciuitatis N. in nomine Patris, & Filii, & Spiritus Sancti.

Et dicit Clerus ter. Dignus, dignus, dignus.

.

36. Ο ξαρχος. ] Is eft in Cp.hiftoris "αχος, quem Ioannes Citrius definit τῶν βασιλικών ταξιαρχιῶν ἐν τῇ δίσει προεςώτα, Imperatoriarum copiarum in Occidente ducem fupremum : Concilii Sardicofis Can.6. Metropolitam, Epifcopis fuperiorem defignat, ac prouinciz Præfulem, Xor inquit, επίσκοπον ὑπομε μνήσκεπται δια γραμμάτων τα εξαρχης της επαρχίας, λέγω ἢ τὸ ἐπισκόπου 7 μητροπόλεως : Oportet Epifcopum (inferiorem videlicet & fubditum) moneri per litteras Exarchiprouincia Epifcopi, inquam, Metropolitani. Concilii quarti Canone 8. vox eadem Diaecefees Prafetium indicat, ἔξαρχον της διοικήσεως, quem nos Primatem dicimus : de quo plurima Ioannes Mo rinus, Sirmondus, & alii non minus fufe quam dofte : & quod fpe&at vltimum Ecclefiæ Græcæ fta tuin, fermonem de illo faciendum omnem paucis perfringit Blafares cap. 9. littera Δ. διοίκησις λέγετου ή ἡ ἐπαρχίας πολλές περιέχεται ή των εξαρχών πεινό μεν τὸ νοῦ ἔχον, ότι ενεργεί ο δ καὶ λέγονταί τινες μητροπολιτών Έξαρχος, αρὰ τὸν ἐν τοῖς διοικήσεσιν ἑτέρες μητροπολίτας, ἐκ ἔχεσιν όλως ὑποκειμθύες αυτοῖς. Δίαcefis vocatur qua plures fub fe complectitur prouincias. Exarchorum autem priuilegium, quoad præfens tempus attinet, inoleuit. Quamuis enim Metropolitarum nonnulli dicantur Exarchi, alios tamen Metropolitas in Dioecefibus fibi fubditos nullatenus obtinent. Verum de antiquis & antiquatis hifce Græcorum Exarchis, nec quoad fonum quidem, audit vel loquitur Ecclefia Orientalis ordo. Εξωχος itaque πατειαρχικό; nunc eft, quem nomine fuo in varias prouincias Patriarcha delegat vifurum, an in vnaquaque priuata Ecclefia Canonum obferuetur dufci lina, vtrum in Monafteriis vitæ religiofe decus fplendeat, an poteftatis fibi traditæ limites non excedant E clefiarum & Canobiorum præfe&ti, an correptionis cenfuram Clericorum vata relaxata mereat it, an ius ex æquo & bono fingulis reddant Pontifices, andenique cunctorum mores & fenfus

[ocr errors]

Δέσποτα κύριε Ιησού Χριτέ, ο θεός ήμθριο, ο πω ἱερωσιώτων χαρισάμινος το λύει με της ταύτης δωρεάς & τιμῆς τω χάριν ήμας ενδυσάμθμος καὶ ἀυὸὶς ἱκανοὺς αὐτοὺς θυλαβής καθισάμονος, δἱερατικῶς Νατάλιν, καὶ δίσκο. σαν τους υποβεβηκότας λειτουργούς μυστηρίου Gu, αυτος ἔνδυσον ἢ ἀδελφὸν ἡμρι, ὃ, καὶ τῇ σεμνότητα κατακόσμησον οδον, ἐν ἀρχῇ κα που που πρεσβυτέρων λαού σε και καλόν υπόδειγμα τοῖς μετ' αυτό λυέως καταξίωσον και μετ' αὐλαβείας κ αίδιες, εν γήρει καλῷ τε λέσαι το βίον εὐδόκησον, και πούτας ἡμᾶς ὡς ἀγα θός θεὸς ἐλέησον. ὅτι σὺ εἶ ὁ δοτήρ σοφίας, καὶ σὲ ὑμὶ πᾶσα ἡ κλίσις, εἰς τες αιώνας 80 αιώνων.

[ocr errors]

Καὶ κρατῶν τίω κεφαλίω ατε λέγε. Εὐλογητὸς κύριος ἰδοὺ σέγονεν ὁ ἀδελφὸς άρθρο, ο δείνα, τριεράς, τῆς δεῖνος, πόλεως, εἰς δ' ὄνομα το παζός, το οδ, τὸ ἁγίου πνεύματος.

Καὶ λέγω ὁ κλῆρος τρίς. Αξιος, άξιος, ἄξιος.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

ad decretorum dogmatumque diuinorum n rmam componantur: Vno ver' o Vilitator magiri & candem Patriarchz debita à Giog. lis exacta colligit, & de cunctis a fe geftis, fiue ctiam Patriarch: sure pe cuniis collectis, ad ipfum refert. Id non proprio fidei re timonio prob tum velim,plures lucet ciuf modi Exarchos Ecclefias circumcurfantes viderim, quibus cum non modica mihi interceffit amicitia neceffitudo: certius confirmat Germani Patriare cha fecundi diploma fiue αγίλλιον, bulla figillo munita: qua de quolibet Exarcho ita loquitur, τῷ πατριαρχικών εξάρχω υποκείσονται, καὶ τὰ συνήθη κανονικά προς αυτὸν ἀποτίσουσι· ὁ δ' αὐτὸς ξαρχος και του εξής δρα ράθαι μέλλοντας διὰ τῶν κατὰ μέρος βαθμῶν εἰς τότε αυτό προβιβάσει, μετα τῶν νενομισμένων μαρτυριών το τε βία, και ο ηλικίας αυτῶν, καὶ πάσης ἑτέρας κανονικής παρα τηρήσεως· ἔτι γε μεν καὶ τῶν γαμικῶν συναλλαγμάτων ἐπι κατήσει προτροπή καὶ ἀποτροπῇ· καὶ οἱ τῶν λογισμῶν ανά δοχοι πνευματικοὶ πατέρες, οἱ ἐν τοῖς πατειαρχικοῖς δικαίοις προκαθήμενοι παρ' αυτό καὶ δοκιμασθήσονται, ἢ τὸ ἐνδόσι μον λήψονται. Patriarchalsum iurium Exarcho fub iicientur, & ei Canonicè definitas contributiones perfoluent. Exarchus autem Ordinibus prouehendos per gradus fingulos promouebit, cum legitimis tam vitæ, quam ip/orum atatis teftimoniis, & alia cunEta Canonica circumfpe&tione. Nuptialibus quoque contractibus præerit permittendis, aut vetandis. Et Patres fpirituales ratiociniorum anima exceptores ab eo probabuntur, & licentiam (audiendi confeffiones) accipient, in Patriarchalibus Iuribus ipfi afidentes Hæc eft Exarcho ad locum aliquem à Patriarcha miffo concedi folita poteftas: ficta vero eft quam nulla authoritate fultam, non mediocris literaturæ quidam Scriptores appingunt, vt eum in Archimandritam, & Monachorum prouincialem inftituant Abnuunt certe Græci Monachi Prouinciali eiufmodi in Gallia conficto fe fubmittere:Exarchum tamen admittunt ad fe à Patriarcha tranfinif fum,

fum, non numquam etiam fæcularem Clericum, Prouincialem nufquam. Obferuandum itaque difcriminis om is tollendi gratia, Exarchum Vilitatoris poteftate donatum, vnde placet fiue è Monafteriis, fiue è Clero CP. euocari, eique pro libito amplam vel reftri&tam tradi authoritatem, in omnes Ecclefias nonnumquam;in Catholicas aliquando, vel etiam in Monafticas; quandoque vero in has folum, vel illas; & nonnunquam folius alicu. ius dubii definiendi, vel in certas tantum perfonas, ius accipere. Enatus hinc error, vt qui ad Monachos aliquando delegatus eft Exarchus cum ampla vifitandi poteftate, Prouincialis vel Archimandrita putaretur; cui refutando fufficit Germani Patriarche datuma Exarcho figillum caufarum matrimonalium(à quibus cognofcendis longe funt veri Prouinciales) notitiam affignantis, fatis funt etiam quæcunque vt Clerico potius quam Monacho eidem tribuitluris Græcoromani liber tertius. Hinc indidem fecunda alterius authoris hallucinatio . χοντα τῶν σεβασμίων ἐκκλησιῶν, venerandarum Ecclefarum defenforem, cum eo de quo loquimur Exar, cho confundentis, deprehenditur, eo quod non ob officii, fed ob dictionis poteftatem audiat quandoque apes. Verum nominis, vt dixi, non magiftratus eiufdem hæc et poteftas. Veriufque vero difcrimen ex eo folum conuicitur, quod hic & ille,vt Officiales diftin&ti hoc eodem loco exfcribantur. Legefequentem numerum 38.

37. Tugéves ma oxivos.] Rationem de vafis, & facristotius Epifcopatus ornamentis, de iudiciis de matrimonij conditionibus legitimis exquireres no 1 Arcaimandrite, fed potius eft Vifititoris à Pontifice miffi, qualem Exarchion intelligendu n numero fuperiore diximus. Quid gά To avμa, explicabit Ecclefiæ confecranda officium fub fi

nem.

38. O apwy Tay xv.] Non vnum hunc Officialem, verum tres enumerat cum Citrio fecundus Catologus fol.273.pofitus. Minoris Sacelle propofito in regendis Monialium ædibus focium illum adiungit Codi: Is cap.1. Crucis defixionum, tāv saveg

v, & Ant fenfiorum curam imponit tertiusCatalogus fol, 277. Hec autem ad Ecclefias pertinet: vnde & eius follicitudini madari hæc poffunt. Porro non ita pridem, Balfamonis nempe fæculo officium fuit fubftiturum. Præbet argumentum coniecturæ laudatus Balfamon Medita. de Proteclico Iuris Græcorom. lib. 7. vbi Sacellario cun&torum Monafteriorum curam traditim memorat; Sacelli vero præfto Catholicarum Ecclefiarum præfecturanr tradit. Catholicas autem Ecclefias intellige paro-chiales viris & fœminis peruias: Monachales enim non nifi fexus eiufdem funt aperta. Verba Ballamonis funt: rối 9 TỪ TÔNG, Y TÊN TINH MOVERSI εων των μένει έναν ἔχει ὁ μέγας σακελλάριος, καὶ τῶν καθο λικῶν ἐκκλησιῶν, πρὸς ἢ καὶ τῶν ἐμφυτεύσεων των διοίκη biv. Sacellarius vrbana, rois enim var How ipsa Conflantinopolis eft) & fuburbana, Pera trans portum locus Pera dictus è regione CP. trans portum,&adhuc trans oppidum Galatenfe fitus eft ac ideo me vocatur) Monafteria curat. Communium autem Ecclefiarum qua Catholica vocantur, ficut & emphyteufium penes Sacelli Præfe&tum eft adminiftratio. Quid ergo tuncageret & Toy CH

230

, nifi proveindicat Codinus huic fubferuiret? Nuncautem poteftatem ampliffimam obtinet: folis enim virorum Monafteriis Sacellario relictis; fœmineis vero à Sacello affignatis: huic, ceu Sacerdoti, fæculares rel que protegende, & in fuisiunbus tutanda commendantur. Recole dicta numero 15.

Hactumen fuperiorem ætatis deferet honorem, qui cum Theffalonicenfi numeris 10 & 15 Sacellarium, & à Sacello Monafteriis vniuerfis feruato ta nen officiorum ordine volet fuiffe præfectos, cæteris auten Ecclefiis orra, etiam ab antiquo præpofitum afferet.

OTHS.] Salmafius apparatu in libro de Pri na u, cuiufcum que morbi curatorem medicum hoc nomine dictum quondam, nullo tamen pródacto tefte, affirmat: & in eodem fenfu Curatores animarum, Chorepifcoporum fucceffores, Curatos à nobis vulgo nuncupatos, quo corporum Curatores Medicos, podrà Synodo Laodicena intelligit. Scio apud Suidam og vonua leg: caueat rámen Salmafius ne circulatores f..cos & theriacam in compitis multo verborum apparatu, diuenden-. tes, pro veris corporum Curator bus ingerat : & fi pertinacia laborer, à Zonara & Blaftare inferius adducendis apie save, fuo ipfius fenfu indigeat. Non felicius Salmafio Gretferus, Comment. in Codinum cap. 14. inquirit, an ofthe fit forfan ille, quem Typicum S.Sabe nominat uns excitatorem, cuius erat in vigiliis circaire, & fomnolentos excitate? Non ita: nifi forfan ipfe dormiat, & illi

fit

[ocr errors]

ن

opus excitatore. Circumcurfatorem namque alio fine mandat inftitui Concilium Laodicænum Can.17.vt nempe defe&u Epifcopi,quem in villis & pagis præfici non decet, ipfe loca illa circumobirer, & cunctos ad re&tæ vitæ,fanæque do&rinæ normam efformaret. Ita Canonem prædictum exponit Blaftares, & Zonaras. 5 apoderas is nóμαις καὶ χώραις διακλίνεται αριυολυταὶ ἢ λέγονται, διὰ τὸ ἀριέρχεται, καὶ καταρτίζουν τους πιςοις· μὴ ἔχοντες και τοικίων οικείων. Circumcuratores in agris & pagγές defignari placet. Circumcurfatores vero ex eo dicti funt, quod nullibi propriam fedem habentes, bucillucfidelibus in officio continendis vagentur. Clerius iterum in locum eundem. νοδευτεί ο εἰσιν οἱ σήμερ προβαλλόμων παρὶ τῶν ἐπισκόπων ἔξαρχοι· οὗτοι δ που αιδεύεσι, καὶ ἐπιτηρούσι τα ψυχικά σφάλματα, και καταρ TWO TOLS ASOS. Sunt autem Circumourfatores, qui hodie ab Epifcopis promouentur Exarchi. Hi enim circumcurfent, & delitta animarum obferuant, fideles in ordine conaponunt. Creatis autem in Eccleft, ad Imperialis confuetudinis inftar Exarchis, Circumcurfatoribus id folum fuit reliquum, vt cir-y cumambulates, Chriftianæ fidei candidatos primis facræ doctrinæ rudimentis imbuerent: & terram mareque circumirent Pharifæorum more, vt vnuin' Profelytum facerent: in quo oths, à Catechifta difcrimen nancifcitur, quod hic commorantes in vrbibus quofuis, ad fidem accedentes inftruat: ille vero huc & illuc difcurrat per vicos & villas, vr ad' baptifmum ab Ecclefia alienos vel rufticos inuitet, & edoctos ad facramentum fufcipiendum pertra

807

hát.

[ocr errors]

40. O BUTTSHE] BYT neotericis Græcis eft immergo,à quo sensus immerfor deducitur. Tresnamque ad baptifmum peragendum concurrant: Patriarcha, Sacerdos, & Immerfor. Ille autem fanctificat, & benedicit aquam, od; suparer; alius iecitat orationes, Catechumenorum confeffionem excipitex Balfamonein Can.78. Trullanum, & Catechifmum perficit; fmmerfor tandem Sacerdos eft, &ex officio baptizatum aqua tingit. Sic etiam vfque hodie Roma Sacerdos eft, qui Catechifmam præmittit, & alius eft, Epifcopus nimirum, qui aquam confecrat, & illa baptizatum adultum ini

tiat.

41. Σφικτούριον. ] Re&tius legeretur σφιγκτούρων, δ correctius iterum pythes. oplyт autem tefte

Helychio apud Stephanum tunica Tarentinorum fuit corpori adftricta, & fibulis quibus iungebatur,tenaciter deuin&ta.

2

42 Di No Soμesino1 ] Vox deμésinos in Officiis Ecclefiæ, vel-Curiæ CP. vfurpata, imperium, principatumque fupra alios infert: hinc Joμésinos & goACV, & TEUTTAS, Sup: Domefticus Scholarum, menfæ, oftiorum, qui militiæ, menfæ Imperatoria fternendæ, vel portis Palatij cuftodiendis præfetus erat: Ac ideo Cantores quoque cantui Ec-clefiaftico præpofiti, & vtriufque chori præfides funt, oi do domésTROL, clarius à Citrio loco fæpius memorato, douesinos o de 100 googũ & Soussines To deste, Domesticus dextri, & Domefticus finißri Chori, dicti: fuper quos adhuc in medio chori ftat, δομέςικος ο ψαλτῶν, ὁ παρά τινων λεγόμβρος το qui Laxme. Cantorum Domefticus, Protopfaltes ab ali quibus vocatus: & iterum, uis's λÉZETOL, ETT OWN αρχαίος, καὶ ἐποτά της τῶν μελῳδιῶν τε, καὶ τῶν μελωδῶν· οἷα εἰς ῥυθμὸν καὶ τάξιν καθιςῶν αυτοίς τε, καὶ τὰ μελῳδήpara. Domefticus dicitur, fine Pracentor, & cantuй Cantorumque præfectus: vt in numerum & ordinem tam eos, quam cantum omnem componat. Ille, vt ibidem funditur, folemnioribus in vigiliis, Sous, quibus omnes conueniunt, dictis, dat initium, Pontificem, vel Sacerdotem hac voce compellans: Curónov Navo. Benedic Domine. Et exinde magnus illi accrefct honos. Termin to vero officio, Patriarchave do rum reuerfo, vel etiam quacumque ratione populo benediceni, ali multo inferiores domeftici, λεγόμθμοι πατειαρχικοί, Patriarchales. vocati funginftituti, & Lectorum officio gaudent, quorum διακονία, munus cft acclamare, εἰς πολλὰ κα Seavor. In multos annos Domine. Vide præfati Ci-. trij interrogatum 8. & 10.

τα

43 Of Sus apprensor.] Relictà nominis etymologiâ, que Græcam fimul & Latinam dictionem facit, notariumque fignificare afferit, qui figillandis cerâ literis, reliquis præponebatur, dicendum:

xv, nunc tantum vfurpari, pro eo, qui όξι τάξεως της τυχούσης, primus eft cuiufcumque ordi nis, ita Suidas, & Nouella 2. Heraclij in Iure Græ coromano. Atque ita Primicerij Cantorum,funt, à quibus numerari incipiunt Cantores, quique primatum ordinis inter eos tenent; non tamen poteftatem, quam domefticis recenter diximus effe referuatam, fuper eos vilam exercent.

44 pages. Latina vozeft, & forfan ideo à Græcisin fuum vfum deducta, quod Proxime ad huius. Officialis nutum & imperium fiat in Ecclefiâ fignu VI Proxime deinde facra Pfalmodiæ detur initium. 450 cm Cutajío.] De. illo abunde fol.29. tractatum eft.

46 Tags.] Kameiden ligendum,cenfer doctiffimus Leo Allatius, dum enim verrit & emus dat Ecclefiam, cuncta ordine fuo componit,& qua fi ad proprias meías Categorias amandat; vel etiam nomen idem meretur, eo quod, vt fol.2-8. dictum eft, fanctorum fefta publice annuncians, vnicuique diem, celebritatis modum, debitumque honorem, affignat, & quafi fua in fede & Catego inf ria locat. Addam, forfitan & awerbo rem occultam delego, nomen mutuari: fi quando lampades accendit, aut ignem defert, obfcuram, tandem illuftrat Ecclefiam, & ignem in occulto latitantem educit.

[blocks in formation]
[ocr errors]

1

49 Olá. Quibus non Ecclefiæ modo, fed & Patriarchij, eiufque tribunalium, portæ cuftodiendæ committuntur. Horum vnus, qui forte túc vnicus erat, fententia Synodali Nicolai Patriarche, Leonis Philofophi tempore thronum Ecclefiafticum nacti, ne à petentibus literas Patriarchales pecunias emunge et, deterretur: edemque fimul annua merces affignatur. Ibi vero Patriarchij culos pronunciatur: τ τ ἐυαγοι, τίπια τω φυλακίω εμπεπιςευμένος, ὃν ἐπάριον ἡ Ρωμαίων γλῶσσα xaxis cui concredita eft fancti huius loci cuftodia, quem Romani Oftiarium fua lingua vocant. Et infa: ἡμεῖς γε τω όπαει σκέψη έκφυλλοφοριώτες του τῷ φύγαν ἐτήσιον δίδοθαι ἐτάξαιδι: Νos eius prauam excufationem (qua pecunias à fe exactas prætexebat) récientes, annuum ei falarium conftituimus:ex Iuis Græcorom. lib.4. jacy autem, quem tenere hic memoratur, jacío fcribi deberet, fi corrupta vox minus authori placuiffet, quæ dinarimov alias dicitur: baculufque Pontificius eft, aut certe, vbi de Imperatore fit fermo, fceptrum eius regium. 50 Οἱ λαμπαδάριο. ] illi funt qui λαμπάδα cereos accendunt, cum dens, alias dans di ctus, lucernas lychnofque accendere foleat. SI Ο δεκανός.] Decanus idem quod κωπατὴς ver. pillio & Lecticar us, & vt loquitur Epiphanius lib. 3. aduerfus hærefes, ar meisin for 7 noieswar, qui mortuorum effert corpora? De huiufmodi Officio plura fanxit Iuftinianus in Nouellis 43. & 19.vbi plures eos fuiffe recenfet,eofque apere Decanos & lecticar os vocat, ad quos cura Libitina pertinebat, id eft exequias fepulturamque mortuo. rum procurandi, feretra, lecticafue fe endi. Varius autem fuit eorum numerus, donec Iuftinianus, mille & centum officinas folum illis tribuit, quæ ad maiorem Ecclefiam pertinerent, immunitateque fruerentur; cæteros vero municipes effe iuffit. Vmus vero hic tantum effe perhibetur, (fupra alios videlicet de grega plebis ad efferendos mortuos abfque Ecclefiaftico titulo affumptos eminention.) cuius ea eft etiam prouincia, vt Sacerdotes componat, in iuribus & contributionibus, ad eos ex fu-. neribus, & quouis alio obfequio prouenientibus, accipiendis.

O: Nextúros. ] De Deputatis militaribus pluribus tractant Lacerda, & Ioannes Caluinus, Kahl dictus, in Lexico Iuris, fed non ad rem noftram.. AEMUTATIS, Deputatos, hodie vocant in præcipuis Orientis vrbibus, duos aut quatuor honoratiores ciues à plebe electos, quibus nomine ciuitatis cum Turcis tyrannis negotia quæque publica compo nere licitum eft: & hi funt ad onus ferendum, line vlla poteftate magiftratuum vmbræ. Similes habet. fuos Deputatos magna Ecclefia: funt enim ad laborem & onus toletandum, non ad obtinendam dignitateminftituti: vnde & fimul cum Camilatis, & Portariis inferioribus non Officia funt, fed xovia minifteria, & famulatus. De eorum inftitutione agitur, vbi fupra de Lectoris Ordinatione, 1.90 M

58 Avaya Lão nos apa Fruftra nihilominus maledictionis illa comminatio prodiit. Nihil enim Patriarchis familiarius, quam vel Officia Ecclefia quædam fupprimere, alia de nouo create, ordinem denique cunctorum inuertere, & fus deque ponere. Vna eft hæc Citr j querela vb. Iuris Orientalis lib. s. de his Officiis differitπai TOUτων σπερμίδες το πολήματος ο αρχιερέων ἐξηρτίωτων, διάφοροι δέ εἰσι και γνώμαις, καὶ τοῖς ὁρέξεσιν, οι αρχιερείς: τούτου χάριν συνεχύθη ή τάξις ή παλαιά, κάντεύθεν οὐδὲ ή στάσις 7 αρχοιτικίων ἐπὶ τῆς ἱδρύσεως έμει suas E αλλα μετακεκίνηται και το τοῖς αρχιερεύσι δοκού

γεν .

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

* σύγχυσις ή αυτή ἐν τοῖς πλείοσι τούτων, ὡς νόμος και To imexezmory. Sed cum horum Officiorum creationes per crucis fignationes ex voluntate Antiftitum, quorum fententia & voluntates differunt,pendeant: propterea totus confufus eft ordo: indeque bec nobilium officiorum conditio in fua firmitate non manfit, fed inxta Prafulum beneplacitum labefactata fuit: confufio autem ipfa in plerifque vigorem tandem legis obtinuit.

$4 EcoxgTaRMANS.] Non vna ratione in variis Ms. fcribitur hæc dictio, fed vel per », vel per o, inpenultima, frequentius autem per a: ac propterea, vt opinor, correctius. Ex feptem vero Diaconis de quibus fupra num. 16. actum eft, fex hic enumera tos, qui & omnium Officialium principes, Oeconomus nimirum, Sacellarius, Senophylax, Chartophylax,Sacella propofitus,& primus Defenfor (fiue iuxta antiquum ordinem Protonotarius) Exocatacælos apud authores plerofque Codinum, Balfamonem, Ioannem Citrium, & alios, dictos reperies: quæ certe appellatio vt rará eft, ita & obfcuritatem coniunctam haber, & negotium faceffit. Gretferus Comment. in Codinum b.1. cap. 2. an audeat circa vocem hanc exponere coniecturam fuam dubitat; depromitque tandem, & quamuis nullo,vt rebatur, illius tamen vocis periculo prompfit: & vnica literula mutata arranoitus, qui tamen furis dormiant, qui foris cubent, non in Patriarchio, legendum exiftimar: vt quid autem fit à Gretfero literule mutatio, nifi vt vocem muret, & eius fenfum perdat? Scio equidem Clericos palatij C P. ad intentatam vfque Leoni Armenio necem, extra palatium noctu refediffe. Opem etiam Gretferi feram coniecturæ, fi dixerim, Ecclefie magna Clericos effe è Patriarchio Taxotes, foli namque Syncelli σύγκελλοι, quafi eiufdem κιλλίς habitationis confor tes; cunctis foras relegatis Patriarchæ cohabitant: at non ideo foli fex primi Diaconi funt on TXT, quin potius inter eos aliofve Clericos, nulla eft eis in hoc difcrepantia, fiquidem cuncti funt To, & foris dormiunt. Addo propterea hac de caufa iuxta ipfum Gretferi fenfum, aliam probatam vocis huiufdem lectionem potius retinendam: vt argo, non Txoro fcribatur. Verofimilius tamen affereret, qui reliquos Clericos TaxiAus, in inferiore depreffioreque loco fiue in Ecclefia fiue in iudicio fententiam ferentes federe diceret: sex autem memoratos, vt illis honoratiores,fupra illos, & fublimius pofitos,

[ocr errors]

linalo

[ocr errors]

ordine, fupra Tanoines depreffos & humiles, pofitos cenferet. Certius tamen & adhuc vero propinquius dicendum: ξωκατακοίλες hos fex αρχοντας Ecclefiæ C P.vocatos, qui Ecclefias in montium verticibus fitas gubernantes, ad obfequium deinceps Patriarchæ adlecti nomen hoc prius obtentum, fibi retinuerunt. Clarum planumque id fiet ei qui fciuerit, Conftatinopolim nouam Romam,ficut & veterem, feptem montes Ecclefiafque plures quafdam in vallibus, alias in fummis montium, & alias tandem in montium deflexu fitas, fuo ambitu complecti: has omnes vero fic antiqui diuiferant,vt quæ culminibus montium inferiores effent, grandiλas dicerent, (vnde etiam hodie corrupta fua lingua montis iter defluxum vocant Græc) que autem cacumen ipfum occuparent, illæ granos

Aa, quafi ύψυχα καλος enim & ύψυχος opponuntur) extra cauitates locos depreffos elenata, & reliquas alias circumfpectantes nuncuparentur: Hinc & idem nomen dictarum Ecclefiarum rectoribus inditum, quorum quidam

alix, nuncupati, qui cum Sacerdotes effent, & fub fe haberent propium Clerum & proprias Ecclefias, vt Codenus cap.1o. teftatur, & Patriarchæ fiue magnæ Ecclefie for.nt Officiales; magnis & folemnibus feftis in fua Ecclefia occu pati, Patriarchæ nequibant afliftere: quo factum eft, vtquidam ex Patriarchis in locum eorum Diaconos fubftituerit, qui deinceps adhuc grandAy nomen ambierint & retinuerint, atque inde Cafulam ferendi zweis imrezynie abfque Sacerdotali ftola, cum folo wegelo Diaconica ftola, ius víque hodie haberent: & exinde iterum plures funt quam feptem Diaconi in Ecclefia C P. feptem vide licet adinftar feptem aliorum ab Apoftolis inftitutorum, & feptem arraxoro fuperadditi ex Sacerdotibus deriuati, qui tamen prior.bus præpofiti non funt: & adiuncto,pro Patriarcharum beneplacito quintodecimo tre, quinarios Diaconorum fuperius affignatos conftituunt. Vide fuperius dicta

numero 16.

SS O Top @ TOYOTάcks.] Confulatur numerus idem 16. 56 ο όπι ἱερος κατατάσεως.] Quem inftitutum dicit Colenus, εἰς τὸ ποιεῖν ευταξίαν ἐντὸς τὸ βήματος, νε debitum ordinem intra facra septa feruari procuret: exterius enim reuerentiam & modeftiam curtis indicebat, curaías cerimoniarum fine compofiti ordinis & modeftia magifter.

57 0 ippavoreógos.] Orphanorum eft vindex, tutor, nutritius & collegii eorum prapofitus, Bptporçópos pueris à matribus impudicis expofitis, mazorçions pauperibus quibufuis, vos peregrinis aduentantibus ex Ecclefiæ pecuniis, beneficium idem præftat. Vide luftinianæam Nouellam tertiam, & Cuiacium in Paratit.Titulo 3.

[ocr errors]

58 0 apr 7 ONTNY.] Codenus, owns, curam habet eorum qui nuper illuminati, hoc eft baptizati funt, per octo nempe dies à ba ptifmate.

59 voμoderns.] Correctius vt mihi quidem videtur, Citrius legit vouμsótus, numifmatum eleemofynarum diftributor, eleemofynarius. 60 ο όπιτα της 7 μελωδιών ] Libros chorales aperit, & quæ cantanda funt indicat.

κι ο άρχων 7 κοντακίων.] Breniculum genuis Cantici eft fol. 165. explicatum: præfectius illorum eft, qui ea decantandi munus commiffum habet: ficut Choriftæ vel Acoly.hi, apud Latinos Verfus & horarum Refponforia.

62 0 Dow Toney or apes.] De Canonarcha dictum est fol. 29. & 30.

63 Oi zastoúnα101] De illis fupra numero 6.& 14. 64 Oix) Vide Onomafticon.

65 Δίδοται, θεὸς κύριος, λέγειν) Require in officio Laudum fol.57. numero 17.vbi, quandoque dicatur hoc Troparion.

66 AvTierarα, i saba.) Vbi exponantur hæc, edocet Onomasticon.

[ocr errors]

67 K Counλnc.) ATO TO NOulus dicitur. KxCxautem eft apropier tabernaculum Euchariftico facro pani afferuando dicatum: vel turris campanaria, ad eius normam efficta: atque ita iuxta eruditiffimi Canacij Agiomauritæ Græcarum linguarum in collegio fapientie Romani profefforis, K&Coxans hic, clanis Tabernaculi cuftos est, vel qui ad horas Miffamve celebrandas è turri campanaria dat fignum. At cum Diaconos quofdam in Synodo 7. KeCxis fuiffe legamus, & aliunde Καβακλειον fiue Καβούκλιον cubiculum (ignificare certum fit, ex Metaphrafte in Epiphanij vita: tutius dicendi videtur Καζούλλης & Καβακλείσον cubiculariu,

[ocr errors]
« ÎnapoiContinuă »