Rerum Boicarum Scriptores Nusquam Antehac Editi

publici juris fierent, nactus fuerat, non leviter fuffragari vifus eft (b), ita ut, fi non fuafor & impulfor operis, approbator certe extiterit. Inter illos vero, qui fufcepto operi & defiderato pollicem maxime preffere, præcipuo loco nominandus venit illuftriffimus aulæ Bavarica Cancellarius ALOYSIUS Wigulæus L. B. de KREITMAIR, fcriptis publicis inclytus, & quanta legibus confuetudinibusque gentis noftræ ex vetufto. rum monumentorum editione, lucis acceffio fiat, ipfa experientia edoЄtus. Ut nihil memorem de CELSISSIMO PRINCIPE Emmeramenfi FROBENIO, qui in privata etiamnum conditione pro fumma in rem literariam, in qua ipfe eminet, propenfione, non folum verbis me fed & auxiliis excitavit. Eadem reticentia virum de Bavaris jufto opere & brevi comparituro meritiffimum JOANNEM HENRICUM DE FALCKENSTAIN, ut laudibus meis longe fuperiorem modefte pertranfeo, qui me non unis literis, ut in cœpto ex longo labore faftidioso, perfifterem, amiciffime cohortatus eft. Ut alios æque de utilitate ejusmodi collectio. num perfuafos officiofo jam filentio pertranfeam, qui de conatu ma gis quam fucceffu operis mei fecuri, intelligi potius quam nominari malunt,

Aliorum denique, per quos profeci, quique in monumentis fuppeditandis auxilio fuere, fuis locis pro debita ingenuitate mentio facta eft, non tam quod ipforum memoria me Statore indigeat, quam ne beneficiorum pereat; quorum oblivione hoc feculum præ aliis laborare videtur.

Poteram his præmiffis Lectorem meum dimittere, nifi occafione ifthac mihi utendum existimassem, PRÆTERMISSA quædam, quæ tum elapfa vel pofterius cognita fuere, MONITIS PRAVIS adjiciendi, ante omnia vero, quod præcipue impetrare ab ejus benignitate, hic certe, cum ejus commoditate conjuncta contendo, illud eft, ut fphalmatum typographicorum indicem, iis ipfis monitis, nefcio, quo meo fato crebrius ineptiusque, cum cætera omnia emendatiffime excufa prodeant, inquinatis, adhibere non negligat,

Et priori quidem Scriptorum meorum volumine, iis, quæ de ANDREA RATISPONENSI præfatus fum (c), porro adjiciendum, ejus Hiftoriam fundationum nonnullorum Monafteriorum per partes Bavaria Chronico Bavaria fubjungi folitam, infertam legi Tomo II. (d) Colle Etionis fcriptorum rerum Hiftorico- Monaftico- Ecclefiafticarum variorum Religioforum Ordinum, quam magno eruditionis Ecclefiafticæ incremento & comodo inftituit Reverendiffimus ad exemptas Infulas Wengenfes Ord. Can. Reg. D. Aug, Prælatus MICHAEL III, quem in inftituto tam laudabili per viam non turbari e voto fit omnium eruditorum, Magna enim messis restat, falçi ipfius debita, quam in vepribus & olentibus herbis obtundi cum tantum maturuerit, nobilioris fegetis e dignitate non fit tam indefessi messoris,

(b) In literis ad Reverendiffimum Prapofitum Pollinganum FRANCISCUM, amœna. rum juxta ac feveriorum difciplinarum cultorem & fautorem eximium, fæpius nobis nominandum.

(d) P. II. pag. m. 209.

Ad OTTONIS WALDSASSENSIS Chronicon Monafterii fui, quod pag. 50, exhibemus, forte non abs re fuerit obfervaffe ejus edendi neceffitatem atque utilitatem vel inde colligendam, quod Monafterium illud antiquis monumentis fuis variis exutum cafibus usque adeo fuerit, ut Albertus Abbas fimul ac electus fuerat, libellum fupplicem SERENISSIMO MAXIMILIANO EMANUELI ELECTORI anno MDCXCI. XXV. Januarii obtuliffe inveniatur, liceret illi ex archivis Monacenfi & Ambergenfi pleniorem rerum Monafterii fui notitiam petere, conqueftus literas fundationis, e quibus jura fua & officia perdifceret, sibi deesse. Extat autem, præter hoc noftrum, aliud ejusdem Monafterii Chronicum in God, membranaceo Bibliothecæ Kayfersheimenfis, cujus a fe vifi & curfim infpecti fidem mihi nuperrime fecit vir rerum & fcriptorum Ordinis fui Ciftercienfis indefeffus investigator, R. P. Nepomucenus GÜRTLERUS Jettenpacenfis Bojus, Monachus Alderpacenfis, quem hic publice communis patriæ nomine pro amicitia noftra exhortor, ut fub dignissimi Abbatis fui & difciplinis monafticis, quæ literata pietate maxime vigent, intentiffimi aufpiciis fimilia monumenta, & in his præcipue Domefticos WOLFGANGI MARII fui annales Alder pacenfes, illuftri LuDWIGIO tantopere defideratos in lucem aliquando proferat, qui Brufchio laudati & a rerum noftrarum fcriptoribus paffim adhibiti, hodie e bibliotheca Bavarica & hominum memoria immerito exulant.

LAURENTII HOCHWARTI fcriptorum Catalogo pag. 157. adjiciendum carmen infcriptum querela peftis in Henrici Stromeri Aurpachii Medici libellum contra peftilentiam, fimul excufum Lipfiæ in officina Schummaniana. 1519. in 4.

Ad ANGELI RUMPLERI Abbatis Farnbacenfis monumenta, quæ pag. 87. in lucem proferimus, GASPARIS BRUSCHII elogium adjicere placet, ex Centuria II. Monafteriologiæ ejus, cura Cl. V. DANIELIS NESSELII Bibliothecarii Cæfarei edita, & laudata collectioni Kueniane inferta excerptum. Ita autem ibi (e) BRUSCHIUS Angelus, Rumplerus cognomento, ex vicino pago ortus eligitur in bujus loci Abbatem anno Domini MDI. in menfe Decembri. Pater bonus & eximie do&tus, qui nil tam amabat quam verfari in literis & libris indefinenti ftudio. Præfuit is inter diffi cillima tempora plurimis gravatus (ut ipfe in Chronico, quod de Monafterio fuo fcripfit, mire conqueritur) exactionibus, quibus totum cœnobium pene exhauftum fuit. Præfuit autem annis XII. utiliter. bellum Bavaricum, quod ipfe & profa & ligata oratione defcripfit. pfit plurima , imprimis vero præter jam dicta dialogorum de contemptu Mundi Libros VI. geftorum Bavaria Libros VI. calamitatum ejusdem librum unum, fermones varios, carmina varia, epiftolas plurimas. Ornavit circumquaque templum fuum variis infcriptionibus, præci pue vero verficulis, quorum non fuit infelix confarcinator (f). Habuit amiciffimum Wolfgangum Marium Abbatem Alderpacenfem & ipfum mediocrem verfificatorem, cum quo ftudia & exercitia fua contulit. Obiit anno MDXIII. fepelitur in meridionali abfide prope aram S, Benedi&ti.

Vidit

Scri

Ad pag. 245. ubi Excerpta ex BURCKARDI ZENGGII Chronico Augu ftano inedito damus, nivei candoris & infucati animi hominis, velim panno noftro fummi Philofophi Philologique JACOBI BRUCKERI purpuram affui, qui in recondita eruditione referta Differtatione de vita &fcriptis ACHILLIS PIRMINII GASSERI Lindavienfis, ubi de optimis plurimisque fontibus, e quibus auctor ille annales Auguftanos haufiffet, inter alia fentit : fcilicet non unum nec unius generis libros fcriptos ad ma nus Gasserus habuit, fed & optimæ notæ & a coævis viris iisque munerum gravitate confpicuis confcriptos: quorum baud unum noftris quoque oculis vifum & lectum eft. Inter quos præcipue fufpicimus CHRONICON a BURCARDO ZINCKIO Senatore Auguftano medio feculo XV. confcriptum. Hæc illuftris BRUCKERUS apud amoeniffimæ eruditionis fcriptorem & amicum ejus atque mufarum, Cl. JOANNEM GEORGIUM SCHELHORNIUM (g), cujus gemini Germaniæ literate luminis favore atque adeo amicitia me quoque gaudere, inter præcipua vitæ meæ literariæ decora merito computo. Ipfe GASSERUS V. Cl. JOANNIS BURCHARDI MENCKENII Cura (h) e Codice autographo Bibliothecæ Ducalis Saxo - Gothanæ editus, ad annum MCCCCXX. (i) Burckardi noftri diligentiam in confcribendis fua memoria Auguftanis geftis laudat. Operæ pretium igitur fuerit integrum viri integerrimi opus non diutius preffum delitefcere, emortuis haud dubie, fi quæ fuerunt, premendi rationibus.

Ad NICOLAI BURGMANNI Decani Spirenfis Hiftoriam Impp. & Regum Spira Sepultorum pag. 598. a me productam addendum, auctoris hujus mentionem etiam fieri in actis exauctorationis Wenceslai ad annum MCCCC. apud Urftifium P. II. p. m. 182.

Hæc fere funt, quæ ad præcedentis Tomi Monita prævia addenda judicavi; ad hujus vero, utpote recentioris curæ, quod porro adjicerem, nihil fuppetit, (k) præter Voтuм, ut labore meo excitati alii, quod fupereft ejusmodi monumentorum (& fupereft fane quam plurimum) diligentius quam antehac factum, conquirere & in communis patriæ bonum pofteritati typorum beneficio afferere in animum inducant, facturi rem ipfis honorificam, utilem civibus, patriæ decoram, Quid autem

Quid dignum ftolidis mentibus imprecer ?

Opes, bonores ambiant:

Et cum FALSA gravi mole paraverint,
Tum VERA cognofcant BONA, (I)

g) Tomo XII. amoenit. literar. p. m. 1037. (h) Tom. I. Rer. Germ. pag. 1315.

(i) pag. m. 1564.

(k) Lapfum memoriæ fi excipias, quo in Monito prævio ad Bonizonem Pauli Bernriedenfis opufculum de rebus geftis Gregorii VII. a Gretfero Ingolft. 1610. in 4. editum, Tengnageliana collectioni, quæ A.1612. ibidem prodiit,tribuitur. (1) Boetius de confolat. Philof. Lib. III, Metr. VIII.

ORDO

ORDO & SERIES

MONUMENTORUM

ANECDOTORUM

TOMI SECUNDI

MONUMENTA EBERSPERGENSIA: videlicet

I. ANONYMI Eberfpergenfis CHRONICON EBERSPERGENSE antiquius,

A. C. DCCCC. ad A. MXLV. pag. 4.

II. ANONYMI Eberfpergenfis CHRONICON pofterius. pag. 11.

III. NECROLOGIUM antiquiffimum ejusdem Monafterii. pag. 15.

IV. CODEX TRADITIONUM Eberfpergenfium, CCXXVIII. Diplomata com-

plectens. pàg. 18.