Translate:

(a)

I.

Non his iuventus orta parentibus
Infecit aequor sanguine Punico
Pyrrhumque et ingentem cecidit
Antiochum Hannibalemque dirum;
Sed rusticorum mascula militum
Proles, Sabellis docta ligonibus
Versare glaebas et severae

Matris ad arbitrium recisos

Portare fustes, sol ubi montium
Mutaret umbras et iuga demeret
Bobus fatigatis, amicum

Tempus agens abeunte curru.

Horace, Odes B. III.

(b) Condit quisque diem collibus in suis,
Et vitem viduas ducit ad arbores;
Hinc ad vina redit laetus et alteris
Te mensis adhibet deum;

Te multa prece, te prosequitur mero
Defuso pateris, et Laribus tuum
Miscet numen, uti Graecia Castoris
Et magni memor Herculis.

'Longas o utinam, dux bone, ferias
Praestes Hesperiae!' dicimus integro
Sicci mane die, dicimus uvidi,

Cum Sol Oceano subest.

Id., B. IV.

(c) Perventum inde ad frequentem cultoribus alium-ut inter montanos-populum. Ibi non bello aperto sed suis artibus-fraude et insidiis est prope circumventus. Magno natu principes castellorum oratores ad Poenum veniunt, alienis malis—utili exemplo-doctos," memorantes, "amicitiam malle quam vim experiri Pœnorum itaque obedienter imperata facturos, commeatum itinerisque duces et, ad fidem promissorum, obsides acciperet." Hannibal nec temere credendum nec aspernandum ratus, ne repudiati aperte hostes fierent, benigne cum respondisset, obsidibus, quos dabant, acceptis, et commeatu, quem in viam ipsi detulerant, usus, nequaquam ut inter pacatos, composito agmine duces eorum sequitur: primum agmen elephanti et equites erant, ipse post cum robore peditum circumspectans sollicitusque omnia incedebat.

Livy, XXI.

1. Parse (a) orta, cecidit, demeret; (b) condit, defuso; (c) experiri, credendum.

2. Give the syntax of (a) parentibus, curru; (b) praestes, die; (c) fierent, commeatu.

3. Write notes on (a) rusticorum militum, amicum tempus; (b) viduas arbores, alteris mensibus, Castoris.

4. (a) Give in Oratio Recta from alienis malis to acciperet.

Translate into Latin:

II.

At sunrise they decamped and began the advance. They did not, however, escape the notice of the mountaineers, who had assembled at their usual stations. The Carthaginians were assailed not only by the enemy but also by the roughness of the ground. Then ensued a struggle frightful to see. The horses in their terror caused immense destruction among the ranks and the baggage. In the confusion many men were pushed into the yawning depths below. To increase the disorder, the mountaineers rolled down rocks from the hills. And had not Hannibal assailed the enemy on the flauk, all in the pass would have perished to a man. By this attack the enemy were routed and the road once more cleared.

Translate at sight:

III.

Eodem anno A. Terentius proconsul haud procul flumine Ibero, in agro Ausetano, et proelia secunda cum Celtiberis fecit, et oppida, quae ibi communierant, aliquot expugnavit. Ulterior Hispania eo anno in pace fuit, quia et P. Sempronius proconsul diutino morbo est implicitus, et, nullo lacessente, peropportune quieverunt Lusitani. Nec in Liguribus memorabile quidquam a Q. Fabio consule gestum. M. Marcellus, ex Istria revocatus, exercitu dimisso, Romam comitiorum caussa rediit. Creavit consules Cn. Bæbium Tamphilum et L. Æmilium Paullum.

Translate:

A.

(a) Quanta per Idaeos saevis effusa Mycenis
tempestas ierit campos, quibus actus uterque
Europae atque Asiae fatis concurrerit orbis,
audiit et siquem tellus extrema refuso
summovet oceano et siquem extenta plagarum
quattuor in medio dirimit plaga Solis iniqui.
diluvio ex illo tot vasta per aequora vecti
dis sedem exiguam patriis litusque rogamus
innocuum et cunctis undamque auramque patentem.

(b) At Maiam, auditis şi quicquam credimus, Atlans,
idem Atlans generat, caeli qui sidera tollit.

sic genus amborum scindit se sanguine ab uno.
his fretus non legatos neque prima per artem
temptamenta tui pepigi: me, me ipse meumque
obieci caput et supplex ad limina veni.

gens eadem, quae te, crudeli Daunia bello
insequitur; nos si pellant, nihil afore credunt,

Vergil.

quin omnem Hesperiam penitus sua sub iuga mittant

[et mare quod supra teneant quodque adluit infra].
accipe daque fidem: sunt nobis fortia bello
pectora, sunt animi et rebus spectata iuventus.

1. Parse fully concurrerit, vecti, pepigi, pellant.

Vergil.

2. Explain the meaning of effusa Mycenis tempestas, plaga Solis, legatos pepigi, gens Daunia.

3. Translate and explain :

(a)

:

Paris alter

Funestaeque iterum recidiva in Pergama taedae.

(b) Tot pullulat atra colubris.

(c) Bellatrix, non illa colo calathisve Minervae

(d)

Femineas adsueta manus.

Onerantque canistris

Dona laboratae Cereris.

(e) Hinc ope barbarica variisqué Antonius armis.

4. Scan the following lines, noting peculiarities:-
Aut levis ocreas lento ducunt argento.

Cum patribus populoque, penatibus et magnis dis.
Se satis ambobus Teucrisque venire Latinisque.